|
PORADY Domowe sposoby czyszczenia biżuterii i metali kolorowych
Właściwości chemiczne metali szlachetnych sprawiają, że są one
odporne i szczególnie nie podatne na reakcje chemiczne w normalnych warunkach.
Właściwości fizyczne, głównie kolor i połysk zwiększają oryginalność tych
metali. Niestety wszystko z czasem przemija, nawet blask złota i srebra. Na ich
powierzchni zachodzą niepożądane reakcje chemiczne powodujące ich zmatowienie i
utratę pierwotnego wyglądu.
Jak wiemy przede wszystkim srebrna biżuteria stosunkowo szybko traci swój połysk. Wyroby złote, choć bardziej odporne, także tracą swój urok z upływem czasu. Noszenie biżuterii zwiększa szybkość matowienia poprzez mikrozarysowania oraz pot. To samo lecz wolniej przebiega nawet wtedy, gdy biżuterii nie używamy. Profesjonalne środki Firmy "AG-AU Duber" pomogą w kompleksowej, skutecznej i bezpiecznej pielęgnacji biżuterii oraz metali kolorowych i szlachetnych. Środki do czyszczenia metali istnieją w postaci ciekłej oraz w postaci past i proszków. Zawierają one w swym składzie kwasy, woski, oleje, tłuszcze i składniki stałe. Do rozpuszczania tlenków używane są substancje kwaśne, takie jak kwas szczawiowy i oleinowy. Kwas oleinowy jest lepszym składnikiem od kwasu szczawiowego, pozostawia on bowiem na powierzchni metalu warstewkę ochronną. Jeżeli w skład substancji czyszczących wchodzi mydło, to nie dodaje sie już kwasu szczawiowego. Składniki stałe wchodzące w skład mieszanin czyszczących, a więc kreda szlamowana, ziemia okrzemowa, kaolin, karborund itp., muszą być jak najdrobniej zmielone i przesiane. Pasta do zębów Najprostsza pasta do zębów. Po wyczyszczeniu szczoteczką wypłukać pod bieżącą wodą. Papka z popiołu papierosowego Papka zrobiona z popiołu papierosowego z wodą. Po wyczyszczeniu szczoteczką, wypłukać pod bieżącą wodą. Pranie Dobrze zabezpieczoną biżuterię (najlepiej w starych pończochach lub w rajstopach) włożyć do pralki automatycznej i prać z bielizną w temperaturze ok. 30o - 40o C. Gorąca kąpiel na plater i srebro Zaśniedziałe platery i srebra moczymy kilkanaście minut w gorącej kąpieli złożonej z 3 litrów wody, 5 łyżek octu i 4 łyżek sody oczyszczonej. Następnie płuczemy je w zimnej wodzie i osuszamy miękką ściereczką. Gorąca kąpiel na mosiądz i miedź Łyżeczkę soli i łyżkę octu zalewamy niewielką ilościa
gorącej wody. Roztwór delikatnie wcieramy w czyszczoną powierzchnię. Potem
wystarczy już tylko umyć przedmiot w gorącej wodzie z mydłem lub płynem do mycia
naczyń i wypolerować. Przedmiotom wykonanym z innego metalu, a jedynie pokrytym
miedzią lub mosiądzem robimy tzw. kąpiel chemiczną, dzięki czemu warstwa
pokrywająca się nie zetrze. Plastikową miske wykładamy folią aluminiową i
układamy na niej przedmiot do czyszczenia. Nastepnie rozpuszczamy 1/4 szkalnki
sody oczyszczonej w litrze gorącej wody i wlewamy ten roztwór do miski. Dzięki
reakcji chemicznej, rdza z czyszczonego metalu przejdzie na folie
aluminiową. Sok z cebuli do złota Złote łańcuszki i bransoletki znów będą lśnić jak nowe, jeśli posmarujemy je sokiem z cebuli, a po kilku godzinach wypolerujemy. Możemy je także włożyć do słoiczka, zalać ciepłą wodą z dodatkiem płatków mydlanych i sody. Po zamknięciu słoika potrząsamy nim przez kilka minut. Bizuterię wyjmujemy, płuczemy w ciepłej wodzie, suszymy i polerujemy. Złote łańcuszki doskonale również czyści sie wilgotną watką z odrobiną proszku do pieczenia. Kreda do srebra Pociemniałe wyroby ze srebra można czyścić na kilka sposobów:
Woda z mydłem do kamieni szlachetnych Szafiry, rubiny, brylanty oprawione w złoto wystarczy od
czasu do czasu wypolerować. Można je też namoczyć w letniej wodzie z mydłem i
delikatnie wyczyścić miękką szczoteczką, a następnie wypłukać. Korale i turkusy
myjemy w letniej wodzie z odrobiną sody oczyszczonej. Pamiętajmy, aby korali nie
zamykać w blaszanym pudełku, lecz przechowywać osobno w drewnianym lub
tekturowym pojemniku. Po umyciu dobrze jest przetrzeć je szmatką nasączoną oliwą
i tempertyną, a nastepnie wypolerować irchą. Surowe mleko Kość słoniowa nie znosi wahań temperatury, wilgoci i braku światła. Kość słoniową możemy czyścić na kilka sposobów:
Płyn do czyszczenia metali (I) 300 ml wody ogrzewa sie do temp. 70 oC i rozpuszcza w niej 12g kwasu szczawiowego oraz 12 ml spirytusu. Do tego roztworu dodaje się 180 ml 4-procentowego roztworu amoniaku, 32 g oleiny oraz pastę składajacą się z 15 g kaolinu i ziemi okrzemkowej. Przed użyciem zawartość należy dobrze zmieszać. Płyn do czyszczenia metali (II) 10 g oleiny miesza sie ze 100 g kredy szlamowanej i dodaje 100 ml spirytusu, stale mieszając. Tak sporządzona mieszaninę wytrząsa się ze 100 ml wodnego roztworu amoniaku (1:1). Przed użyciem zawartość należy zmieszać. Płyn do czyszczenia metali (III) 30g mydła szarego rozpuszcza sie w 60 ml wody. Do roztworu tego dodaje sie 10 ml spirytusu i 80 g kaolinu z ziemią okrzemkową. Przed użyciem zawartość należy zmieszać. Pasta do czyszczenia metali (I) Stapia sie 20 g oleiny, 4 g stearyny 10 g cerezyny. Następnie dodaje się 65 g wazeliny i całość dokładnie miesza. Z kolei dodaje się 60 g kredy i 40 g ziemi okrzemkowej. Całość dokładnie uciera się. Pasta do czyszczenia metali (II) Uciera się 10 g nafty, 80 g wazeliny, 20 g kredy sproszkowanej, 20 g ziemi okrzemkowej i 10 g pumeksu. Pasta do czyszczenia metali (III) 100 g mydła ziarnistego, 10 g mąki ziemniaczanej miesza sie na jednolitą masę ze 140 ml wody. Do tego dodaje się 250 g dobrze sproszkowanego pumeksu, 50 g bardzo drobnego szmerglu oraz 50 g Czerwieni angielskiej. Tak przygotowaną masę uzywa sie do czyszczenia noży, widelców i łyżek. Proszek do czyszczenia miedzi i mosiądzu Miesza się ucierajac 20 g ziemi okrzemkowej, 10 g Czerwieni paryskiej i 20 g kamienia winnego. Po utarciu proszek przesiewa się przez gęste sito. Proszek do czyszczenia srebra Miesza się ucierajac 30 g ziemi okrzemkowej, 4 g kredy, 6 g Czerwieni paryskiej. Po utarciu proszek przesiewa się przez gęste sito. Proszek do czyszczenia niklu Miesza sie ucierając 50 g ziemi okrzemkowej, 10 g magnezji palonej, 40 g Czerwieni paryskiej. Po utarciu proszek przesiewa sie przez gęste sito. Proszek do czyszczenia aluminium Miesza się ucierajac 40 g magnezji, 60 g kredy. Po utarciu proszek przesiewa sie przez gęste sito. Kamień do czyszczenia metali (I) 20 g dekstryny, 85 g kredy, 10 węglanu magnezowego i 25 g ziemi okrzemkowej zarabia sie ze 180 g wody, ugniata w kostki i suszy. Kamień do czyszczenia metali (II) Stapia się 24 g oleiny, 6 g searyny. Następnie dodaje się 140 g ziemi okrzemkowej, miesza, formuje w kostki i suszy. Mydło do czyszczenia metali (I) 30 g mydła ziarnistego rozpuszcza sie na gorąco w małej ilości wody. Do roztworu dodaje się 5 g kredy strącanej, 3 g magnezji palonej i 2 g kamienia winnego. Mydło do czyszczenia metali (II) W małej ilości wody rozpuszcza się 85 g mydła ziarnistego. Do roztworu tego dodaje się 7 g czerwonego tlenku żelazowego i 1 g węglanu amonowego. Po ostygnięciu mydło kroi sie na kawałki. Mydło do czyszczenia aluminium 100 g mydła ziarnistego rozpuszcza się w małej ilości wody, potem w trakcie mieszania dodaje się 10 g kwasu winowego, 10 g magnezji palonej, 10 g krzemionki białej i 10 g kredy. Jak dbać o biżuterię srebrną ?
Srebro jest coraz bardziej popularnym materiałem do produkcji biżuterii. W porównaniu do złota jest kilkadziesiąt razy tańsze ,
przez co projekty w nim wykonywane mogą ze względu na niższe ceny być bardziej oryginalne, wręcz awangardowe.
Ma jednakże ono o wiele większą podatność na starzenie się pod wpływem różnych czynników zewnętrznych w porównaniu do złota.
Jak dbać o biżuterię złotą ?Aby biżuteria srebrna jaknajdłużej zachowała swój blask należy przestrzegać kilku podstawowych zasad: 1) przy jakichkolwiek pracach domowych ściągać biżuterię (przede wszystkich z rąk). Możemy bowiem uszkodzić ją mechanicznie (porysowania), lub chemicznie (np. pęknięcia lutów pod wpływem niektórych detergentów. 2) staraj się systematycznie swą biżuterię czyścić. Najlepiej raz w miesiącu przemyć (za pomocą starej szczoteczki do zębów i np. "ludwika" z zanieczyszczeń mechanicznych (kremy , pot, itp.) , a następnie zanurzyć w specjalnym płynie do czyszczenia "scan silver", przeszczotkować i dokładnie wypłukać. Na tak pielęgnowanej i systematycznie czyszczonej biżuterii, nie będą się tworzyły tlenki metalu których nie da się usunąć domowymi sposobami. 3) wyroby rzadko noszone należy przechowywać owinięte w miękką szmatkę w szczelnie zamkniętych torebkach (np. foliowe z zaciskiem strunowym). Dzięki temu ograniczymy dostęp do biżuterii powietrza i zmniejszymy możliwość jej ściemnienia. 4) jeżeli jednak spostrzeżesz się że osad który na niej powstał jest tak trwały, że nie możesz go usunąć, spakuj te wyroby i zanieś je do jubilera. Tylko tam będzie można je wyczyścić w fachowy sposób, nie narażając ich na uszkodzenia. SCAN SILVER 150 ml - usuwa szybko i skutecznie brud, tłuste osady oraz zanieczyszczenia tlenkowe i siarczkowe. Nie zanurzać w nim wyrobów z kamieniami organicznymi (perła, turkus, koral itp.) gdyż mogą zmatowieć. W takim przypadku namoczoną "Scanem" szmatką przetrzeć część metalową nie dotykając kamienia. W wypadku braku pewności co do zachowania się kamienia, zrobić próbkę działania "Scanu" w miejscu niewidocznym.
Złoto jest metalem drogim, lecz pomimo to najpopularniejszym materiałem przy produkcji biżuterii.
Aby biżuteria złota przez jak najdłuższy czas zachowała swoje piękno i blask należy ją odpowiednio pielęgnować:
1) przy jakichkolwiek pracach domowych ściągać biżuterię (przede wszystkich z rąk). Możemy bowiem uszkodzić ją mechanicznie (porysowania), lub chemicznie (np. pęknięcia lutów pod wpływem niektórych detergentów. 2) staraj się systematycznie swą biżuterię czyścić. Najlepiej raz w miesiącu przemyć ( za pomocą starej szczoteczki do zębów i np. "ludwika" z zanieczyszczeń mechanicznych (kremy, pot, itp.) , a następnie zanurzyć w specjalnym płynie do czyszczenia "gold silver", przeszczotkować i dokładnie wypłukać. Biżuteria pielęgnowana w ten sposób rzadziej będzie wymagała wizyt u jubilera. 3) wyroby rzadko noszone należy przechowywać owinięte w miękką szmatkę w szczelnie zamkniętych torebkach (np. foliowe z zaciskiem strunowym). Dzięki temu ograniczymy dostęp do biżuterii powietrza i zmniejszymy możliwość powstawania na niej tlenków. 4) jeżeli jednak spostrzeżesz się że osad który na niej powstał jest tak trwały, że nie możesz go usunąć, spakuj te wyroby i zanieś je do jubilera. Tylko tam będzie można je wyczyścić w fachowy sposób, nie narażając ich na uszkodzenia. GOLD SILVER (150 ml) - preparat emulsyjny, czyści oraz zabezpiecza oczyszczony przedmiot dzięki zawartości delikatnego środka natłuszczającego Nie zanurzać w nim wyrobów z kamieniami organicznymi (perła, turkus, koral itp.) gdyż mogą zmatowieć. W takim przypadku namoczoną "Gold-em" szmatką przetrzeć część metalową nie dotykając kamienia. W wypadku braku pewności co do zachowania się kamienia, zrobić próbkę działania "Gold-u" w miejscu niewidocznym. REAKCJE ALERGICZNE NA BIŻUTERIĘ Istnieją trzy objawy czynników alergicznych na biżuterię wykonaną z metali: - czernienie skóry zwane: czarnym dermografizmem - zapalenie skóry wynikające z bezpośredniego podrażnienia jej przez metal - zapalenie skóry jako objaw reakcji alergicznej organizmu na kontakt z uczulającym metalem. CZARNY DERMOGRAFIZM Czarne przebarwienie którego przyczyną jest biżuteria, nie jest oznaką uszkodzenia skóry,nie jest też stanem zapalnym, ani też żadną patologią. Czarny dermografizm jest nieszkodliwym objawem oddzielania się twardych cząstek metalu, które następnie osadzają się na skórze, przechodzą przemianę chemiczną i dają czarne zabarwienie. Części składowe stopów jubilerskich które jako oddzielone opiłki prowadzą do tego to: złoto, srebro, mosiądz oraz cynk. Powodem ścierania się metalu na cząstki są: sama skóra, która jest chropowata, oraz różnego rodzaju pudry, które działają na powierzchnię metalu jubilerskiego jak papier ścierny. Wiadomo też, że określone cechy osoby noszącej biżuterię mają wpływ na wystąpienie powyższych symptomów. Do nich należy przede wszystkim skład potu ! ZAPALENIE SKÓRY WYNIKAJĄCE Z BEZPOŚREDNIEG PODRAŻNIENIA JEJ PRZEZ METAL Stan zapalny skóry wywołany podrażnieniem jest skutkiem działania substancji, które uszkadzają warstwę zrogowaciałego naskórka, a następnie prowadzą do reakcji zapalnej położonej pod nią warstwy naskórka i skóry właściwej. Symptomy te występują właściwie u wszystkich ludzi w zróżnicowanym nasileniu. Skoncentrowana sól (NaCl chlorek sodu), która jest zawarta w pocie może powodować tworzenie się związków chemicznych metali, i uwalnianie się cząstek metalu ze stopów jubilerskich. Zdrowa skóra u większości ludzi radzi sobie z tym problemem, jednakże wystarczy lekkie odrapanie, czy otarcie w pobliżu noszonej biżuterii, by korozja metalu na skutek tworzenia się związków chemicznych stała się dokuczliwa. STANY ZAPALNE JAKO OBJAWY ALERGII Stany zapalne wywołane przez system obronny organizmu, są symptomem nadmiernej reakcji obronnej organizmu, czyli choroby zwanej alergią. System immunologiczny chroni organizm człowieka przed szkodliwym działaniem środowiska zewnętrznego. Szkodliwe substancje z otoczenia człowieka, wchodzące w kontakt z organizmem są unieszkodliwiane i usuwane z niego. W przypadku niektórych osób system odpornościowy reaguje patologicznie wywołując miejscowe, lub ogólne stany zapalne. Skłonności alergiczne występują zarówno w stosunku do substancji naturalnych, jak i sztucznych. Metale są potencjalnie szkodliwe, mimo że w organizmie jako elementy śladowe spełniają istotną rolę w kluczowych etapach przemiany materii. Metale, które w postaci jonów dostają się do organizmu przez skórę, są zwykle przetwarzane i wydalane, ewentualnie odpowiednio magazynowane w organizmie przez komórki systemu obronnego. Niewielu ludzi reaguje na metale alergią. U osób z taką skłonnością, jony które uwalniają się ze stopów użytych w produkcji biżuterii, prowadzą do stanów zapalnych skóry. Jest to proces etapowy, który przedstawiamy poniżej: 1) Następuje wstępna faza reakcji alergicznej, zwana uczulaniem - metal koroduje i uwalniają się jego jony z biżuterii - jony przedostają się poprzez warstwę zrogowaciałego naskórka do skóry właściwej (penetrują skórę) - jon staje się antygenem w kontakcie z wyspecjalizowanymi komórkami - z komórkami tymi kontaktują się białe ciałka krwi (limfocyty), które przy indywidualnych skłonnościach powodują nadmierną reakcję obronną (uczulenie) 2) Faza druga, czyli powstawanie stanu zapalnego przy ponownym kontakcie z alergenem - ponowna ekspozycja uczulonych komórek krwi, na dodatni jon metalu - powstanie miejscowego stanu zapalnego skóry (zapalenie skóry jako objaw reakcji obronnej organizmu na kontakt z uczulającym metalem). Skłonność do alergii na złoto, srebro i platynę występuje niezwykle rzadko. Jednakże w stopach jubilerskich te składniki stosuje się w mieszaninie z innymi metalami, co w połączeniu z czynnikami zewnętrznymi może spowodować wystąpienie odczynu alergicznego, nawet u osób które do tej pory nie miały z tym najmniejszych problemów. Kąpiele w słonej wodzie morskiej, dosalanie zupy ręką, jedzenie słonych orzeszków, może spowodować przedostanie się soli pod biżuterię noszoną na ręce, i przyspieszyć rozpoczęcie procesu alergicznego. Również stan naszego zdrowia, poprzez zawartość różnych substancji w wydzielanym przez organizm pocie, może okresowo wpływać na zwiększenie wydzielania się jonów metali z używanej biżuterii. Wiele składników bierze udział w reakcjach łańcuchowych prowadzących do powstania reakcji alergicznych na biżuterię. Usunięcie jednego z elementów łańcucha może u osób podatnych na podrażnienia doprowadzić do lepszego tolerowania kontaktu z biżuterią. CZY REAKCJI ALERGICZNYCH NA BIŻUTERIĘ MOŻNA UNIKNĄĆ ? Całkowicie nie. Możemy jednak jak w wypadku każdej alergii zaobserwować, jaki rodzaj biżuterii nas uczula, oraz nie kupować wyrobów o niskich próbach 8 i 10 karat, które zawierają najwięcej składników mogących prowadzić do podrażnienia skóry. PRZEKŁUWANIE SKÓRY 0 PERCING Czynność ta wydaje nam się banalnie prosta i nie wymagająca większych umiejętności. Pamiętajmy jednak że niefachowo przebite uszy, szpecą, a dodatkowo mogą spowodować powstanie uczulenia na biżuterię. Częstotliwość występowania reakcji alergicznych wzrasta w przypadku zmniejszenia możliwości ochronnych skóry w wyniku uczulenia. Najczęściej występuje to przy percingach, czyli przekłuwaniu skóry powodującemu rany. Wolne jony metali z kolczyków nie muszą wtedy pokonywać ochronnej rogowej warstwy naskórka, lecz wchodzą w bezpośredni kontakt z jej głębszymi strukturami poprzez ranę. W ten sposób staje się możliwy bezpośredni kontakt jonów metali z komórkami obronnymi systemu immunologicznego. Ażeby tego uniknąć należy do przekłuwania używać igły ze stali szlachetnej z zawartością niklu mniejszą niż 0,05%. Kanał przekłucia powinien potem zostać otwarty przez co najmniej 3- tygodnie poprzez umieszczenie w nim sztyftu wykonanego w taki sam sposób jak opisana powyżej igła, do momentu aż wnętrze otwartego kanału pokryje się normalną skórą. Po tym czasie w kanaliku panują takie same warunki jak na zewnętrznej powierzchni skóry, tzn. istnieje tam bariera ochronna. Jest to podstawowy powód dla którego przekłuwanie uszu powinniśmy zlecić specjalistom. Taką gwarancję dają jedynie specjalistyczne zakłady kosmetyczne, oraz dermatolodzy. Tylko tam można zapewnić odpowiednią higienę, umiejętności i sprzęt, które to warunki są podstawą do uniknięcia powstania uczulenia. |